CÔNG TỬ BẠC LIÊU

Vương Hồng Sển

Bạc Liêu giàu về muối, gạo và đó là xứ lắm bạc nhiều tiền, ăn chơi không tiếc. Nhưng cũng vì muối và phèn, mà nước da người bản xứ vẫn đen không đen, trắng không trắng, vàng không vàng, vừa men mét ngăm ngăm. Nàng con gái xứ Bạc giết người bằng cặp mắt rất xinh và bằng ví tiền rất dày. Con trai xứ Bạc sanh nhiều công tử, trước đây có nói nay xin nói lại nữa. Có một cậu nay đã già cúp hàm thiếc, chớ trước đây là tay ăn chơi khét tiếng, một tay hại biết mấy cành thiên hương. Mập mạp người, sở trường giỏi lái ô to6thu71 dành chạy đua (xe sport) nhưng cậu đua chi cho mệt, cậu sợ chết uổng mạng, cậu lái xe đi lùng gái, chuyên môn chim con nhà nghèo, chở đi đổi cái tân lấy cái quần, một chai dầu thơm đủ mua một đời con gái. Cậu sống đêm như ngày, không nơi trác táng thì giữa canh bạc sòng bài. Bởi da đồng cũ lên nước nửa sạc nên danh xưng "Hắc công tử". Đã có Hắc thì phải có Bạch, hai công tử nầy tương khắc nhau từng cử chỉ. Một anh dám xài với gái mà keo kiệt là bản tánh, làm rớt một tờ giấy "con công" (giấy năm đồng có in hình khổng tước), rớt dưới chỗ ngồi, giữa rạp hát, cậu hớt hải ngồi xuống mò ngầm. Cậu kia, Bạch công tử, khí khái đốt một tờ giấy hoảnh (hai chục bạc) làm đuốc cho họ Hắc thấy đường. Hai cử chỉ đủ thấy tâm tánh hai người đều con nhà giàu buổi đồng bạc dễ kiếm.

Đã nói về chàng trai xứ Bạc, phải nói luôn cô gái Chòi-Mòi, Gìa-Rai. Cái tên nghe lạ, nhưng những ai tóc đổi màu như tôi, ắt còn nhớ hai hoa khôi một cô tên cô Năm Chòi-Mòi, đã làm bạc đầu nhiều lão. Con gái Bạc Liêu không xấu xí đâu. Trái lại nhờ phấn son và ngực nở, gái Bạc Liêu có cái đẹp quyến rũ của gái "đầu gà đít vịt" và đã từng làm mê mệt lắm khách anh hùng. Chính em cô Năm Chòi-Mòi đã từng lên Đà Lạt chiếm giải nhứt và đã từng hầu chăn gối cho chúa, nhưng cho đến nay không ai rõ hai cô là người gốc gác xứ Bạc hay từ đâu đến. Chòi mòi là một giống cây rừng sác, lại có câu "chòi mòi moi móc" và "chòi mòi xơ rơ", nhưng tại sao có hai đóa hoa rừng nầy sáng chói.

Bạc Liêu là xứ ăn chơi. Các bạn không nhớ sao, chính điệu "Vọng Cổ" du dương cũng phát sanh từ xứ nầy dưới danh hiệu trước là "Dạ cổ hoài lang". Nhưng Bạc Liêu còn nhiều thú vị khác : ăn cháo Tiều với hột vịt muối giác khuya, lại có thứ cua trong mình toàn là gạch đỏ, muối lâu ngày ăn một miếng ngậm miệng mà nghe. Thêm thú xuống biển ăn sò huyết, ra bãi ăn nhãn trong vườn, và ăn dưa hấu xóm Chệc. Để có dịp đi xe cho mát, công tử ăn cơm ở xứ đó rồi chạy xe lên mướn phòng nghỉ ngơi ở chợ Sốc-Trăng. Thuở ấy xăng chỉ có năm xu một lít và một cái xe cắt chỉ hiệu Renault ba chỗ ngồi giá chỉ có một ngàn tám trăm bạc, muốn rẻ và bền thì mua xe hiệu Citroen, ba chỗ ngồi gọi là "xi tô ba đầu nặng" (nói theo điệu bài cào), xe thường giá một ngàn năm trăm, xe luxe thì một ngàn sáu trăm, nhưng bạc thuở ấy, lối 1930, kiếm đỏ con mắt không ra, một phu lao động ở tù lên tù xuống cũng vì không có bốn đồng ngoài bạc đóng thuế thân, và mỗi lần có ai đổi một tờ giấy một trăm, gọi giấy "xăng" hay "giấy bộ lư" (vì có vẽ hình bộ lư) thì kẻ nầy xin coi kẻ nọ xin rờ, vì nhiều người làm lụng suốt một đời mà chưa có được một trăm đồng bạc.

Lúc nãy tôi kể chuyện hai công tử một đen một trắng đụng độ nhau một người rớt tờ giấy bạc năm đồng không chịu bỏ, một người đốt một tờ giấy bạc giá gấp bốn lần là tờ giấy hai chục, có một ông bạn già thấy tôi viết vắn tắt quá khuyên tôi viết lại cho rõ ràng hơn, tôi xin vâng lời, tuy vẫn nhớ nếu viết dài và đầy đủ thì sau nầy không đủ tiền in cuốn nầy.

Số là lúc ấy hai công tử theo mấy cô đào bóng sắc của gáng Huỳnh Ký đang diễn tại chợ Sốc-Trăng nơi một rạp hát đã dỡ từ lâu và đó là rạp thầy ký Bình. Khỏi nói Bạch công tử khỏi cần chạy theo đào hát vì chính cậu là bầu gánh, duy lão đen, mới thật là con ong toan phá đám. Bữa đó va lái xe về Bạc Liêu lấy thêm tiền xài, nhưng sẵn gặp cải lương diễn tại đây nên dừng xe lại tính phỏng tay trên một cô đào mới ra đời có bóng sắc và ca diễn đều hay, đó là cô Sáu Ngọc Sương, và một cô khác là cô Thanh Tùng, hơn phần son trẻ. Thú thật việc xảy ra đã quá lâu, nay viết lại tôi không dám chắc là đúng một trăm phần trăm nên đã viết phớt qua cho xong chuyện. Không dè ông bạn già khó tánh, một hai ép buộc, tôi phải chìu ý bạn, nhưng xin nói ta cũng chẳng nên biết quá đích xác làm gì, duy nhớ lại đêm đó, cậu Ba vô rạp tìm cậu Tư rồi hai người kéo nhau xuống hàng ghế đầu ngồi núp xéo nơi góc mặt cho dễ bề hàn huyên vì chỗ ấy ghế còn trống và rất tiện cho những người theo dõi được tuồng hát mà không ai để ý. Lá lay là kẻ viết bài nầy lại ngồi nơi hàng phía sau mà hai cậu không hay cũng không thấy, vì trong rạp đèn đuốc lôi thôi, chỉ sáng tỏ nội trên sân khấu. Tôi cố ý lánh mặt để khỏi chào, vì ba chúng tôi đều quen nhau, tôi dặn vợ tôi kín miệng, và đây là bà trước đã xa  hau từ năm 1947, tôi tuy xem hát, nhưng nhứt cử nhứt động của hai cậu không lọt khỏi sự chăm chỉ theo dò của tôi. Giờ đã khuya và cuộc hát cũng gần vãn. Hai người sửa soạn trở lên buồng hát để đùa cợt với đào. Cậu đen đứng dậy móc túi lấy thuốc ra hút. Rủi m,ột tờ giấy "con công" rơi xuống đất, mà quệt máy quẹt diêm gì cũng không có, nên chàng ta bất kể giữa đám đông , khom lưng ngồi xuống sờ soạng duới nền gạch bông dơ dáy như thợ may mất kim, nói cách khác, như thầy bói mò tiền vừa loay hoay vừa lụm cụm buồn cười. Chàng công tử da trắng thấy mà mắc cở dùm nên hỏi:

- Toa làm cái gì kỳ cục vậy?

- Moa kiếm tờ giấy con công! ĐM. mới rớt đây mà đâu mất! Như có ma giấu!

- Ma cỏ gì toa khéo bày đặt! Nè, để moa tiếp toa một cây đuốc!

Chàng công tử kiêm bầu gánh vừa nói vừa đốt một tờ giấy hoảnh soi xuống đất, để tỏ rằng bạc hai chục mà tôi không kể, còn anh sá gì tờ giấy năm đồng, hễ kiếm không thấy thì thôi, tội gì luống cuống không xứng danh công tử. Từ ấy trong giới ăn chơi có thêm một giai thoại, đã là công tử mà chưa bỏ tánh kẹo.

Trích: Ba Thắc Hậu Giang 30 năm về trước - tên bài do blog tự đặt