Hiệp ước sống chung

Thích Trí Siêu

Sau đây là tám điều mà những ai muốn sống chung hạnh phúc nên hứa thực hiện với nhau:

1/ Truyền thông

Sống chung mà mạnh ai nấy sống, không ai nói chuyện với ai thì sớm muộn gì cũng tan rã. Mục đích của truyền thông là làm sao cho hai bên hiểu nhau. Muốn hiểu nhau thì phải biết nói và biết nghe. Nhưng nói là nói những gì ?  Và nghe làm sao ? Nhiều người nói suốt ngày nhưng nói toàn những chuyện vô ích, chuyện trên trời dưới đất, chuyện thị phi, tốt xấu của người khác, còn chuyện quan trọng tình cảm thì không biết nói. Nghe thì suốt ngày nghe nhạc, coi ti vi, nghe tiếng ồn ào náo động chung quanh nhưng không biết lắng nghe người thương của mình bày tỏ tâm sự. Sống chung ta phải biết diễn tả ý kiến, ý nghĩ, tình cảm, nội kết của mình cho người kia hiểu và cũng biết lắng nghe phần của người kia.

Điều lầm lỗi mà chúng ta hay phạm phải là "suy bụng ta ra bụng người", cứ tưởng là mình hiểu biết người kia và đinh ninh người kia cũng phải biết ý ta muốn gì. Nhưng thật ra ta không bao giờ biết được bụng của người kia nghĩ gì hay muốn gì, và người kia cũng không thể biết được ta thực sự muốn gì vì mỗi người có một thế giới nội tâm riêng. Có rất nhiều điều mà ta không bao giờ nói hay tiết lộ cho người thương của mình biết vì ngại (sợ) không muốn hay không biết nói. Những điều "không nói thầm kín" lâu ngày trở thành một hố thẳm ngăn cách, gây ra dè dặt thiếu tin tưởng lẫn nhau.

Muốn tránh sự "suy bụng ta ra bụng người" ta phải tập để ý quan sát và nói thẳng chứ không nên vòng vo tam quốc hay nói bóng bói gió. Đa số những chuyện buồn giận đều do hiểu lầm không nói hoặc nói không rõ. Khi thương cũng như khi buồn giận đều cần nói ra không nên để bụng, khi nói thì tập nói ái ngữ và chánh ngữ.

2/Tương trợ

Biết những ưu điểm và khuyết điểm của nhau để bổ sung và giúp đỡ nhau. Khi mới yêu ai cũng phô trương cái hay cái đẹp của mình ra còn cái xấu dở thì dấu đi không muốn người kia biết. Sau một thời gian chung sống, những cái xấu kia mới lòi ra và lúc đó bất mãn buồn bực nhau. Nhân vô thập toàn, ai cũng có ưu điểm và khuyết điểm, điều quan trọng là biết chấp nhận và bổ túc cho nhau. Thí dụ chồng có sức khỏe làm việc nặng nhọc nhưng không có tài giao thiệp, còn vợ thì đảm đang khéo ăn khéo nói, mỗi khi cần giao thiệp với người ngoài thì vợ nên thay thế chồng. Bồng em thì khỏi nấu cơm, nấu cơm thì khỏi bồng em.

3/ Trung thành

Cam kết trung thành với nhau, không lừa dối, ngoại tình, v.v... Đây chính là giới thứ ba trong năm giới căn bản của người phật tử, giới không tà dâm.

4/ Thương yêu

Thế nào là thương yêu ? Chữ thương yêu ở ngoài đời thường có nghĩa là ái dục, ái luyến. Một người đàn ông thấy đàn bà đẹp thì sinh lòng yêu mến muốn chiếm hữu, một người đàn bà được người đàn ông o bế nuông chiều thì ưa thích không muốn rời. Phần đông đàn ông yêu vì sắc, đàn bà yêu vì lợi. Đây là thứ tình yêu ích kỷ, yêu người vì lợi cho mình.

Thương yêu thực sự là mong muốn người kia được an vui hạnh phúc, biết chấp nhận người kia như họ là. Tình thương thực sự phải giống như lòng mẹ thương con, dù con đẹp hay xấu, khôn hay dại, ngoan hay hư, người mẹ đều thương, chấp nhận và không bao giờ bỏ con. Đây là tình thương vô điều kiện (unconditional love).

5/ Tôn trọng

Tôn trọng tự do, không gian và nhân tính của người thương. Không nên kiểm soát điều khiển, biến người kia thành nô lệ của mình. Bạn có muốn được thương như một con chim nhốt trong lồng vàng hay tự do bay nhảy ngoài trời?

6/ Biết hỏi và chấp nhận

Mỗi khi cần gì thì phải biết bày tỏ như hỏi, xin, yêu cầu và cùng lúc phải biết tôn trọng, chấp chận sự trả lời của người kia. Thí dụ chồng muốn đi xi nê nhưng không biết vợ có thích không ?  Tốt nhất là bày tỏ ý muốn của mình, nếu vợ cũng thích thì cùng đi, còn vợ không thích vì một lý do gì đó thì chồng không nên nài ép hoặc giận dỗi.

7/ Chia xẻ

Chia xẻ với nhau về ý kiến, tình cảm, vật chất, không thủ lợi ích kỷ. Cho phép người kia đi vào cuộc đời của mình, tìm hiểu mình, không giấu diếm.

8/ Cởi mở, làm mới

Sống chung một thời gian, không ai tránh khỏi nhàm chán buồn tẻ vì bận làm ăn, lo cho con cái, không có thì giờ vui chơi giải trí như hồi mới quen nhau. Do đó cần phải biết cởi mở, làm mới và sống lại những tánh hồn nhiên, thương yêu, dễ thương, thông cảm của thuở ban đầu.

Mỗi người hãy thành thật viết ra những khía cạnh đáng yêu và đáng ghét của bao năm sống chung rồi trao đổi với nhau. Kế đó cùng bàn luận và ghi ra những giải pháp có thể thỏa mãn những ước muốn chung của hai người.

Việc quan trọng không phải lúc nào cũng làm đẹp lòng nhau mà là khả năng giải tỏa sự bất hòa.  Có những cặp vợ chồng không bao giờ gây sự cãi cọ với nhau, bề ngoài có vẻ hạnh phúc nhưng bên trong rất lạnh lùng tẻ nhạt, họ không làm to chuyện bởi vì mỗi người chỉ muốn yên thân qua ngày. Ngược lại có những cặp vợ chồng tuy trải qua nhiều cơn sóng gió nhưng họ hiểu nhau và thương nhau nhiều hơn.

Trích sách "Ý Tình Thân"