CHIM HÓT TRONG LỒNG

Chiêu Uyên

Có chú chim tự-do

cất cánh bay trong gió

thả mình xuôi dòng nước

cho đến tận cuối nguồn

cánh giang ngập trong nắng

những tia nắng thật tươi

cả bầu trời của chú.

Nhưng có một chú chim

bước trong lồng chật hẹp

Không mấy khi thấy được

những gì ngoài song sắt

với đôi cánh bị cắt

cùng đôi chân trói buộc

nên chim phải rướn cổ

cất cao giọng hót mình

Chú chim lồng cất tiếng

âm rung đầy hãi sợ 

về những điều không biết

còn đợi mình ngoài kia

ôi thanh âm của chim 

vang mãi tận đồi xa

tiếng hót thật thiết tha

tự-do ơi tự-do

Kìa những cánh chim trời

mơ về làn gió mới

làn gió nhẹ thổi qua

lay hàng cây than thở

những con sâu béo bở

chờ trên đồng cỏ tươi

bầu trời là của chim

Tội cho chú chim lồng

mang giấc mơ tuyệt vọng

thét gào trong ác mộng

với đôi cánh bị cắt

chân trói chặt trong lồng

đành chỉ biết há mỏ 

hót lên tiếng thật to

Chim lồng hót líu lo

thanh âm đầy hãi sợ 

về những điều chưa biết

đến với mình mai sau

tiếng chim hót trong lồng

vang mãi tận đồi xa

giọng hót rất thiết tha

Tự-do hỡi Tự do...

Chiêu Uyên

phỏng dịch theo

I Know Why The Caged Bird Sings

The free bird leaps
on the back of the wind
and floats downstream
till the current ends
and dips his wings
in the orange sun rays
and dares to claim the sky.

But a bird that stalks
down his narrow cage
can seldom see through
his bars of rage
his wings are clipped and
his feet are tied
so he opens his throat to sing.

The caged bird sings
with fearful trill
of the things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom

The free bird thinks of another breeze
an the trade winds soft through the sighing trees
and the fat worms waiting on a dawn-bright lawn
and he names the sky his own.

But a caged bird stands on the grave of dreams
his shadow shouts on a nightmare scream
his wings are clipped and his feet are tied
so he opens his throat to sing

The caged bird sings
with a fearful trill
of things unknown
but longed for still
and his tune is heard
on the distant hill
for the caged bird
sings of freedom.

Maya Angelou

(*) chú thích của người dịch: Maya là nữ thi sĩ da đen tích cực tham gia đòi quyền bình đẳng cho dân da màu, viết rất nhiều tác phẩm nổi tiếng bán chạy nhất và được các trường đại học tặng nhiều bằng tiến sĩ danh dự dù bà chưa từng bước vào 1 trường cao đẳng nào. Cả hai ông tổng thống Clinton và Obama rất kính nể, đoạt 3 Grammy for her spoken word albums, National Medal of Art 2000, Lincoln Medal 2008, Presidential Medal of Freedom 2011 do chính TT Obama đeo lên cổ cho bà.