Tản mạn Tamiflu…

Định Đỗ

Mấy bữa nay báo đài đăng lùm xùm chuyện Tamiflu,mình cũng có vài thứ viết ra chia sẻ theo quan điểm cá nhân.

Bài học Tamiflu,ngoài Việt Nam,còn là bài học của cả thế giới. Quanh đi quẩn lại mấy bài báo viết,cũng chỉ là chuyện tiền bạc.Xã hội thực dụng là vậy.Khi nguy cấp,người ta ít nghĩ đến nó,khi an toàn rồi thì lôi ra mổ xẻ những kẻ “trục lợi”.

Bài học về cúm H1N1 là gì,sự chuẩn đoán mức độ nguy hiểm và khả năng kiểm soát bệnh dịch không chính xác dẫn đến việc đưa ra một con số thiếu căn cứ để đề phòng gây ra lãng phí.

Sự yếu kém nào cũng có nguyên nhân của nó.Nguyên nhân chính là gì?

1-Tôi bàn về dịch tễ học.Ở Việt Nam dịch tễ học không được đầu tư phát triển mạnh.Sự biến đổi khí hậu dẫn đến việc thay đổi về tình hình dịch bệnh liên tục.Gần đây nhất là bệnh sốt xuất huyết,dịch bệnh chậm hơn vài tháng so với các năm.Nghiên cứu dịch tễ học đóng vai trò cực kì quan trọng trong việc phối hợp với các BV thu nhập số liệu giúp BYT đưa ra thông tin kịp thời cảnh báo và hỗ trợ khoanh vùng dịch để can thiệp và điều trị. Vụ án cúm H1N1,thông tin bị nhiễu bởi  các công ty nước ngoài và báo đài khá nhiều,thiếu sự kết hợp chặt chẽ của các cố vấn của bác sĩ trong BV gửi đến  BYT  nên không cung cấp được số liệu chính xác để BYT dự trù thuốc.

Tuy nhiên BYT đã phối hợp hành động kịp thời với các BV,đưa ra thông tin và có chiến dịch ngăn chặn và kiểm soát tốt tránh dịch bệnh lan rộng.

2-Sự thiếu thốn thông tin lẫn niềm tin cộng với tâm lý bầy đàn đóng dẫn đến sự hoang mang cực độ trong phản ứng của đại đa số dân chúng về dịch cúm.Con số 30 triệu liều chống cúm sẽ  được hỗ trợ điều trị  miễn phí đưa ra là con số làm an tâm sự hoang mang đó.Bạn nghĩ sao khi không có con số này,cái gì có cầu ắt có cung,nếu không có con số này,số lượng thuốc Tamifu lậu được chuyển từ biên giới các nước khác sang  sẽ xuất hiện đầy rẩy trong nhà từng người dân “có tiền”.Cơ hội cho các lái buôn thuốc trục lợi,thất thoát ngân sách từ trong lòng dân lúc đó còn khủng khiếp hơn con số bây giờ.Xã hội lúc đó sẽ loạn ngay lập tức.

3-Sự tranh giành lẫn nhau giữa các doanh nghiệp Dược trong nước và sự mập mờ về giá cả  lẫn hợp đồng trong  việc nhập nguyên liệu từ  nước ngoài để gia công thuốc thiếu sự bảo trợ từ BYT khiến doanh nghiệp lao đao vì tiền đặt cọc,vô tình giúp nước khác làm giàu.Đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp đặc biệt trong ngành Dược  giai đoạn khẩn cấp đóng vai trò quan trọng thể hiện sự tâm huyết của người lãnh đạo với ngành,nhắc đến kinh doanh thì mục đích cuối cùng vẫn là lợi nhuận,sự mập mờ trong hợp đồng thiếu sự quản lí chặt chẽ của BYT vô tình tạo khẽ hở cho các công ty tìm đường len lỏi qua.Sự tình thế nào chưa ngã ngũ,chờ xem kết quả thanh tra cho chính xác vậy. Việc đưa ra quyết định song hành với việc kiểm tra của ban lãnh đạo BYT đóng vai trò cực kì quan trọng [ở đây có cái đúng và sai  bạn thấy từ  vấn đề 1 và 2 tôi đề cập].Vai trò của hội Dược học Việt Nam trong thời điểm này đóng vai trò rất to lớn,vì đó là tiếng nói chung của doanh nghiệp  Dược, bảo vệ chính họ đồng thời là một cánh tay đắc lực cho BYT để hỗ trợ kiểm soát sự thực hiện của các doanh nghiệp,tuy nhiên…thực tế đã cho thấy …sự yếu thể của hiệp hội này khi gặp một tình huống khẩn cấp.Hy vọng Các CEO của công ty  Dược Việt Nam sau bài học này sẽ hiểu rõ  được vai trò của hiệp hội là gì.

4-Câu hỏi đặt ra:tương lai sắp tới,khi có một đại dịch xuất hiện,BYT sẽ có giải pháp gì,không có bài học nào giống bài học nào,chỉ có kinh nghiệm để lại để tránh bớt sai lầm đáng tiếc xảy ra trong tương lai.Thông tin giờ đây là công khai,sự mờ ám trong các hoạt động của doanh nghiệp thường không thoát khỏi lưới thông tin dày đặc giăng ra.Dù sao đi nữa,một doanh nghiệp Dược muốn phát triển lâu dài về thương hiệu,phải đặt chữ tín và chữ tâm của mình lên đầu.Chính trị là con dao 2 lưỡi,hy vọng những người tốt ,có tâm huyết với ngành sẽ vượt qua được khoảng thời gian này.