Thứ Bảy, 16 tháng 8, 2014

RISK FACTORS THAT CONTRIBUTING TO PRESSURE ULCER - NHỮNG YẾU TỐ NGUY CƠ GÓP PHẦN GÂY VẾT LOÉT TÌ ĐÈ


Ann Nguyen, RN, MSN, WCC, Clinical Nurse Manager (08/15/2014)



  1.      TÁCH RỜI DO TRƯỢT VÀ MA SÁT: 
           Hai yếu tố này thường đi đôi với nhau
-          Tách rời do sức trượt:
o   một sứ ép song song với dãy cơ mềm
o   có thể gây tổn thương phần mềm ngay dưới lớp da
o   gây tổn thương lỗ dò (đường hầm) hay một ổ phá huỷ dưới da
o   Ví dụ: hai lực kéo trái chiều giữa xương và cơ trong trường hợp bệnh nhân ở tư thế ngồi trượt dài trên giường và độ cao của đầu quá cao
-          Ma sát hay cọ sát:
o   Hai bề mặt di chuyển và cọ vào nhau
o   Có thể gây tổn thương phần dưới da
o   Ví dụ: bệnh nhân bị kéo trên mặt giường thay vì được nhấc lên khi trở mình
         
                         
         
                                       
   2.     QUÁ ẨM:
-          da có khuynh hướng ngấm nước (giữ ẩm)
-          dấu hiệu ngấm nước:
o   màu trắng, mô lỏng lẻo, nhiều nước và đôi khi có nếp nhăn
o   gây ra bởi: nhiều dịch tiết, mồ hôi, nước tiểu hay phân từ tình trạng tiêu tiểu không tự chủ
   3.     HẠN CHẾ VẬN ĐỘNG:
-          Những yếu tố làm giản khả năng vận động:
o   bị bắt buột phải nằm yên: gãy xương, cuộc mỗ, chấn thương cột sống …
o   yếu sức: bệnh nhân phải nằm giường hay ngồi xe lăn
o   trẻ em và sơ sinh
o   mang những dụng cụ y tế trên người: ống thông khí quản, ống thở o-xy, ống thong tiểu…
-          Những yếu tố làm bệnh nhân lười di chuyển:  đau, trầm cảm
-          Những yếu tố làm bệnh nhân mất cảm giác đau: thuốc làm mất cảm giác hay thiểu năng hệ thần kinh ngoại biên ở chi trên/chi dưới




   4.     THIẾU DINH DƯỠNG:
-          giảm lượng albumin trong máu:
o   albumin trong máu <2.5 g/dL là dấu hiệu cơ bản định mức thiếu dinh dưỡng do thiếu đạm
o   pre-albumin thường thay đổi theo lượng nước trong cơ thể
-          thiếu nước
   5.     HẠN CHẾ CẢM GIÁC:
-          Không có khả năng nhận biết đau
-          Ví dụ: tai biến mạch máu não, tiểu đường (đái tháo đường), bỏng nặng, bệnh lý thần kinh mạch máu ngoại biên
   6.     TUỔI-LÃO HOÁ:
-          giảm thiểu tính đàn hồi của mô
-          giảm tính mạnh mẽ của mô
-          tế bào dưới da bào mòn về hình thể, lớp dưới da mỏng
-          tăng độ thẩm thấu
-          sự lão hoá mang theo các bệnh lý phụ trợ kèm theo
   7.     TIỀN SỬ CÓ VẾT LOÉT
   8.     NHỮNG YẾU TỐ KHÁC:
-          giảm huyết áp tâm trương
-          hút thuốc lá
-          những yếu tâm thần- xã hội
-          bệnh thấp khớp
-          bệnh Alzheimer’s hay Parkinson’s
 --------------------------------------------------------------------------
   1.     SHEAR AND FRICTION:
-          Shear:
o   a force is applied parallel to the soft tissue along fascial planes
o   may cause damage to tissue below the surface of the skin
o   resulting in undermining and tunneling
o   Example: pulling the bone of the pelvis in one direction and the skin in the opposite direction – sliding in bed when the head of bed is high and patient is in sitting position
-          Friction:
o   two surface move across one another
o   damage to the epidermis makes the underlying tissues susceptible to further damage
o   Example: patient is dragged rather than lifted
   2.     EXCESSIVE MOISTURE:
-          predisposes skin by causing maceration
-          maceration:
o   white, friable, overhydrated, and sometimes wrinkled skin
o   caused by uncontrol wound drainage, perspiration, or incontinence
   3.     IMPAIRE MOBILIY:
-          Factors that affect to the ability to move:
o   restricted range of motion: fracture, operation, spinal injury
o   limited strength: bedbound, chair-bound
o   infants, neonates
o   presence of mechanical devices: trach, catheter, oxygen tubing
-          Factors that affect the desire to move: pain, depression
-          Factors that decrease the patient’s ability to perceive pain: medication, upper/lower motor neuron damage
   4.     MALNUTRITION:
-          Low albumin serum level
o   Albumin serum level < 2.5g/dL: benchmark for malnutrition
o   Pre-albumin is dependent on patient’s hydration status
-          Dehydration
   5.     IMPAIRE SENSATION
-          Inability to detect pain of tissue damage
-          Examples: spinal cord injury, diabetic mellitus, full thickness burn, peripheral neuropathy, stroke
   6.     ADVANCED AGE:
-          Decrease elastin content
-          Decrease tissue strength
-          Loss of dermal vasculature
-          Flattening/ thinning of epidermis
-          Increase skin permeability
-          Increase rate of comorbidities in the elderly
   7.     HISTORY OF PRESSURE ULCER
   8.     OTHERS:
-          Decrease diastolic blood pressure
-          Smoking
-          Psychosocial factor
-          Alzheimer’s disease and/ or Parkinson’s disease
-          Rheumatoid arthritis


Không có nhận xét nào: