(VN,tháng 6 năm 2011)
I/ ĐẠI CƯƠNG
Trong thế giới đầy biến động,nào là thiên tai,chiến tranh,dịch bệnh…khắp mọi nơi,thế mà chúng ta lại nêu lên việc là làm sao có được một cuộc sống bình an,chẳng phải là mộng tưởng quá không?
Hàng ngày,chúng ta phải lo đủ thứ,nào là việc nhà,việc cơ quan,việc xã hội, bao nhiêu áp lực khiến chúng ta khó tránh khỏi “stress”,khó tránh khỏi tâm hồn luôn chĩu nặng.Vậy thì chúng ta phải làm sao để có được sự bình an trong tâm hồn,trong cuộc sống đây?
Đại thi hào Nguyễn Du đã viết trong Kim Vân Kiều:
“Đã mang lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng trách lẫn Trời gần Trời xa,
Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ tài”
Mỗi người đều có một cuộc đời riêng vì có một số mạng riêng.Số mạng này do chính cá nhân đó đã tạo ra từ những nhân trong quá khứ theo luật nghiệp báo.
Tuy nhiên,số mạng này có thể được sửa đổi nhờ phước đức mình tạo nên trong kiếp này như người xưa đã dạy: “Đức năng thắng số”.
Khi nói đến VÔ THƯỜNG là người ta đồng nghĩa với KHỔ hay với CHẾT thì tại sao,ở đây,đề tài lại là: LẼ VÔ THƯỜNG VÀ SỰ BÌNH AN?
VÔ THƯỜNG không có lỗi gì cả,ĐAU KHỔ là do con người tạo nên.
Vô thường là một định luật của thiên nhiên,vô thuỷ vô chung,chi phối cả vũ trụ.Không có bất cứ điều gì,từ vật chất đến tinh thần,thoát khỏi lẽ vô thường:
“Thành-trụ-hoại-không” hoặc “Sinh-lão-bênh-tử”.
Thật ra khổ hay không là do nhận thức của mỗi người.Nguyên nhân khổ đau là vì sự vật thì luôn luôn thay đổi mà ta cứ tưởng nó trường tồn,ví dụ như ta muốn trẻ mãi không già.Chính nhận thức và ước muốn sai lạc đó đã làm phát sinh đau khổ.
II/ĐỊNH NGHĨA
VÔ THƯỜNG là mọi vật không bao giờ và không thể nào giữ được trạng thái lúc nào cũng như lúc nào,trước sau như một,mà là thay đổi không bao giờ ngừng trong tự thể của nó.Trong vũ trụ,có vật gì là không chuyển động đâu?
Ngay đến cả một tảng đá,một bức tường mà ta thấy như im lìm nhưng bên trong,ở tầng vi mô,các nguyên tử,điện tử đang chuyển động.
VÔ THƯỜNG là không thường còn,không thường hằng.
Tất cả mọi sự vật trên thế gian này,từ hữu hình đến vô hình, đều không phải là một thực thể bất biến.Chúng luôn thay đổi ,xoay chuyển không ngừng.
Hiện hữu là một dòng sinh diệt liên tục.
Sự thay đổi,sinh-diệt,diệt-sinh này xẩy ra từng phút giây,từng sát na (khoảnh khắc của một ý niệm,một đơn vị thời gian hết sức ngắn ngủi).Chính vì thế mà triết gia Hy Lạp Heraclite đã nói một câu bất hủ: “Người ta không bao giờ tắm hai lần trên cùng một dòng sông.”
VÔ THƯỜNG là một định luật chi phối tất cả sự vật,từ thân,tâm đến ngoại giới:
-Về thân:xét về vi mô,các tế bào trong cơ thể chúng ta thay đổi từng giờ,từng phút,từng giây tuỳ theo loại.Trong một giây đồng hồ,biết bao tế bào chết đi thì lại có biết bao tế bào được sinh ra.Thân xác của chúng ta thay đổi liên tục.Chỉ sau một tháng là thân xác của chúng ta không còn là thân xác cũ nữa nhưng chúng ta đâu hề biết mà cứ tưởng nó vẫn vậy.Vậy là thân ta đều chịu lẽ sinh-diệt,diệt-sinh nên từ một cháu bé,ta mới thành một thanh niên hay thanh nữ rồi đến người trưởng thành và cuối cùng là một người già.Vậy thật sự ta là ai?
-Về tâm(tinh thần) :Có bao nhiêu niệm (ý nghĩ)) hiện lên rồi biến mất trong một giây đồng hồ,điều này chúng ta thấy rất rõ khi bắt đầu tập ngồi thiền.
Các niệm của chúng ta thay đổi từng sát na.Có những ý nghĩ mà ta quyết như “đinh đóng cột” nhưng sau khi tự mình xét lại hoặc bị người khác thuyết phục,ta quay ngoắt 180 độ.Trạng thái tâm lý con người thay đổi không ngừng theo ngoại cảnh.Vây thử hỏi cái Ta nó ở đâu?
Vậy cái Ta là tập hợp của thân và tâm.Thân chính là sắc còn tâm gồm thọ,tưởng, hành,thức.Mà đã là duyên hợp thì cái ta không thật,không bền.
Có lúc,tôi ví cái Ta như một dòng sông.Đứng ở một điểm nhìn,ta thấy dòng sông vẫn vậy nhưng nếu quan sát thật kỹ,ta thấy ở điểm đó,không còn là cùng các hạt nước ở trong giây trước so với giây sau.
Cái ta cũng có thể được ví như một vòng lửa tạo ra bằng cách xoay tròn 360 độ một sợi dây mà đầu tận cùng có buộc một hòn sỏi được bao bởi một bùi nhùi có tẩm dầu hoả đang cháy.Khi quay thật nhanh,ta có cảm tưởng như có một vòng lửa thực sự nhưng sự thật không phải vậy ,chỉ là ảo ảnh mà thôi.
-Về ngoại giới: những gì chung quanh ta như người,vật,cỏ cây,sông núi,thậm chí đến mặt trời,mặt trăng, các vì sao,các thiên hà trong vũ trụ cũng không thoát khỏi định luật:Thành-trụ-hoại-không.
Hình ảnh mà tôi thích nhất khi ví cuộc đời một người,đó là hình ảnh các dòng thác cuồn cuộn đổ xuống tạo thành sông và cuối cùng dòng sông đổ ra biển:
-Tuổi 20-40:lý tưởng đầy mình,nhiệt huyết hừng hực,hăng say hoạt động như dòng thác chảy ào ào cuốn trôi tất cả.
-Tuổi 40-60:suy tính hơn thiệt,tính tình trầm hơn,sự năng động giảm dần như dòng sông tuôn chảy,tuy có lúc còn siết.
-Tuổi trên 60:không còn muốn ganh đua với đời,tính tình trầm lặng như dòng sông êm ả chảy ra biển cả.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét