Thứ Năm, 30 tháng 6, 2011

HÀNH ĐỘNG XIN LỖI, MỘT NÉT ĐẸP TRONG ỨNG XỬ CỦA CÁC NHÂN VIÊN Y TẾ

Thy Anh
Từ một mẩu tin thương tâm trên báo Tuổi Trẻ hôm nay

Bác sĩ tắc trách, một thiếu nữ chết oan?  Trưa 29-6, cơ quan chức năng Cà Mau đã khám nghiệm tử thi Dương Thị Thu Hiền (17 tuổi, tạm trú ở khóm Sa Pô, thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, Cà Mau) - nạn nhân trong vụ cưỡng hiếp khiến dư luận bất bình hai ngày nay.  Sau khi khám nghiệm tử thi, thi thể Hiền được đưa ra khỏi cổng Bệnh viện Đa khoa Năm Căn nhưng sau đó gia đình lại đưa trở vào, đặt ngay hành lang lối vào chính của bệnh viện. Lúc này có hàng trăm người vây quanh.
Trước đó khoảng 3g sáng 28-6, người dân khóm Sa Pô phát hiện nạn nhân Hiền nằm vắt vẻo lề đường và đưa đến nhà bà Hồ Kim Anh (bà ngoại Hiền). “Lúc tới nhà, cháu mê sảng không nói được gì, thân thể trầy xước khắp nơi, quần áo dính nhiều máu. Một người quen ở xóm điện thoại cho công an hay, sau đó đưa cháu vô bệnh viện cấp cứu sáng 28-6” - bà Kim Anh nói.  Hiền được người dì ruột là Nguyễn Thị Phúc chăm sóc tại Bệnh viện Năm Căn. Chị Phúc kể: “Bác sĩ khám và nói cháu tôi khỏe, kêu chở về. Tôi thấy cháu quằn quại, không nói năng gì được nên xin bác sĩ cho chở cháu vô viện lại. Sau đó cháu mê man suốt, đến nửa đêm 28-6 thấy cháu thở “hơi lên” như trăng trối, tôi và má của tôi kêu cửa bác sĩ trực.    Bác sĩ khám rồi nói cháu tôi giả bộ, không sao hết, nằm tới sáng sẽ khỏe, rồi bỏ về ngủ tiếp. Mấy lần kêu sau bác sĩ cũng nói đừng làm phiền giấc ngủ của bác sĩ. Đến khoảng 4g sáng 29-6, cháu tôi trào nước mắt, tắt thở”.  Chứng kiến cái chết của Hiền, ông Nguyễn Văn Tuấn, bị cụt hai chân, đang nuôi con bệnh tại bệnh viện, nói: “Con tôi nằm cạnh giường cháu Hiền, đêm cháu Hiền chết tôi thấy người nhà cháu đập cửa cầu cứu bác sĩ trực sáu lần, bác sĩ coi qua loa rồi đi ngủ, nói con bé không có bệnh, chỉ giả bộ vì mắc cỡ. Nếu lúc bà ngoại và dì ruột cháu Hiền quỳ lạy xin bác sĩ cho chuyển viện, bác sĩ này đồng ý thì chưa chắc con bé chết”.
Chiều 29-6, qua điện thoại, đại tá Lê Thanh Sơn - trưởng Công an huyện Năm Căn - cho biết vụ việc liên quan đến cái chết của Hiền đang điều tra, chưa cung cấp gì được. Còn giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Năm Căn từ chối tiếp xúc với lý do đang bị cao huyết áp, chỉ cho biết đã chỉ đạo ca trực làm tường trình vụ việc và sẽ thông tin sau

Khi các nhân viên y tế phạm sai lầm

Khi nhân viên y tế phạm sai lầm gây tổn hại đến người bệnh, hoặc do tắc trách hoặc do kém chuyên môn, cách giải quyết hợp lý nhất là nhận trách nhiệm và xin lỗi người bị hại. Một hành động xin lỗi kịp thời ít nhiều cũng làm giảm bớt được đau khổ và giận dữ của người bị hại,
Tuy vậy, trên thực tế, các nhân viên y tế và các bệnh viện nước ta thường không muốn công khai các sai lầm họ đã gây ra cho người bệnh và cũng rất hiếm khi nói lời xin lỗi. Họ không cho thân nhân hoặc bệnh nhân tiếp cận hồ sơ bệnh án và nếu bị bắt buộc, họ chỉ cung cấp thông tin một cách nhỏ giọt, không đầy đủ một cách cố ý, để có lợi cho bệnh viện nhiều hơn. kết quả, người bệnh thường chỉ được thông báo công khái các sai sót sau khi đã đưa vấn đề cũa mình ra tòa án hoặc đưa lên mặt báo.
Ngoại trừ những vụ việc mà sai sót đã quá rõ ràng, thường là những sai sót do thiếu trách nhiệm nghiêm trọng như quên kéo quên gạc trong ổ bụng, như buồn ngủ không khám kỹ nên bỏ sót chẩn đoán dẫn đến tử vong . . . những sai sót khác thuộc về chuyên môn trong chẩn đoán và điều trị sẽ rất khó tìm hiểu cặn kẽ vì đòi hỏi một trình độ chuyên môn nhất định, mà các luật sư ở nước ta thì đào đâu ra nổi các kiến thức loại này? Các cơ quan quản lý y tế, khi đứng ra xét sử vụ việc, sẽ giải quyết bằng cách mời các bác sĩ, các chuyên gia cố vấn cho ý kiến. Nhưng ở một đất nước mà tình trạng tham nhũng móc ngoặc còn tràn lan, làm sao có thể tin tưởng vào các chuyên gia này, khi họ lại được mời bởi những người cùng phe với chính những kẻ gây hại ? Do đó, người bệnh hay những người bị hại, khi muốn đòi lại công bằng, cần tìm được các bác sĩ giỏi chuyên môn, hoạt động độc lập và có lương tâm, để tìm hiểu hồ sơ bệnh án và cố vấn cho mình trước hội đồng xét xử.

Hành động xin lỗi là một nét đẹp trong ứng xử cuả ngành y tế

Khi nhân viên y tế phạm phải sai lầm, hậu quả có thể rất nghiêm trọng và lâu dài, ảnh hưởng trực tiếp cả hai phiá,  bệnh nhân và bác sĩ.
Trên thế giới, càng ngày càng có nhiều khuynh hướng muốn công khai các lỗi lầm như vậy trong việc chăm sóc các bệnh nhân và điều này được xem như một phần của chiến dịch bảo đảm an toàn trong điều trị của nhiều quốc gia. Nhiều thăm dò gần đây cũng cho thấy hành động xin lỗi bệnh nhân của các nhân viên y tế hoặc của bệnh viện chính là phần cốt lõi để đem lại một kết quả tích cực khi công khai các lỗi lầm.
Xin lỗi là hành động cần có của một người khi đã gây tổn thương cho người khác. Hành động này bao gồm việc chấp nhận lỗi lầm là có xẩy ra, chịu trách nhiệm trước lỗi lầm và biểu lộ thái độ thành thật hối tiếc vì những gì đã xảy ra. Một hành động xin lỗi đầy đủ phải kèm theo lời hứa sẽ tìm cách không phạm sai lầm trong tương lai và việc bồi thường thỏa đáng cho người bị hại.
Hành động xin lỗi là một nét đẹp trong ứng xử không chỉ riêng cho ngành y tế mà của một xã hội có văn hóa nói chung.
Hành động xin lỗi sẽ mang lại nhiều hệ quả rất tích cực cho nạn nhân và cho cả người đứng ra xin lỗi. Thật vậy, khi được xin lỗi thành thật, người ta sẽ thay đổi cách nhìn đối với trách nhiệm của người gây hại, không còn kết tội quá gay gắt nữa và người ta cũng cảm thấy các nhân viên y tế vẫn còn là những người trung thục. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh hành động xin lỗi có thể làm giảm tỷ lệ các vụ việc phải mang ra tòa án.
Hành động xin lỗi được xem như là một bước khời đầu rất tốt chứng tỏ các nhân viên y tế và bệnh viện sẽ tìm cách phòng ngừa các tai biến đó trong tương lai. Hành động này sẽ giúp củng cố mối quan hệ giữa bệnh nhân và các nhân viên y tế sau khi các tai nạn đã xảy ra và chính là yếu tố tối cần thiết cho việc tiếp tục chăm sóc bệnh nhân của bệnh viện.
(xem thêm ...)

Thứ Tư, 29 tháng 6, 2011

SỐNG THANH THẢN

( Cảm tác theo giáo lý Đạo Phật )

Ngày nào cũng bận rộn
Không rảnh rỗi phút nào
Lo lắng đủ thứ chuyện
Quên hơi thở vô ra .
Đời khổ quá!

Sống ngày quá bận rộn
Thấy hao tổn tinh thần
Thân người mau già cỗi
Sức khỏe yếu kém dần.
Quá bâng khuâng!

Nên giảm bớt tham lam
Sống vui khi vừa đủ(*)
Giữ thanh thản tâm hồn
Không mong cầu nhiều thứ...
Làm mệt nhừ!

Sống ngày không vội vã
Ngắm hoa đẹp bên đường
Đôi tình nhân tâm sự
Tỏ tình cảm yêu thương.
Thật vấn vương!

Nên giữ tâm thanh thản
Không lo nghĩ viễn vong
Không thất vọng chán nản
Nhớ niềm vui trong lòng.
Sống thong-dong!

Làm việc lành hôm nay
Không buồn khổ quá khứ
Thời gian qua đắng cay
Hãy vui trong hiện tại.
Thoải mái thay!

Kẻ tàn tật thiên tai
Hay chiến tranh bại liệt
Nên thương giúp đôi tay
Tâm hồn thêm thoải mái.
Cảm thương hoài!

Không lo lắng tương lai
Vì ngày mai chưa tới
Những việc ngoài tầm tay
Càng lo càng thêm khổ.
Sống hôm nay!

Nên nói lời dịu ngọt
Với người yêu thương mình
Nên làm việc gì tốt
Kẻo hối tiếc ngày mai.
Không trở lại!

Hạnh phúc từng khoảnh khắc
Đừng lãng phí mỗi ngày
Ta không thể tìm lại
Giữ chánh niệm hôm nay.
Quý lắm thay!

Thời gian qua - từ giả
Người thân yêu trong đời
Cuộc sống quá vội vã
Quên mất cả tâm linh.
Kiếp nhân sinh!

Mỉm cười tươi với đời
Thêm một ngày vui sống
Cảm tạ ơn mọi người
Nên hỷ xả tha thứ.
Sống thảnh thơi!
Minh Lương Trương Minh Sung
Cali.ngày 14 thang 01 năm 2011
(*) Thiểu dục tri túc - lời Đức Phật dạy.


Thứ Ba, 28 tháng 6, 2011

IN A BETTER WORLD - THA THỨ HAY THÙ HẬN?

Thy Anh
 
Lang thang ở Chợ Cũ, Sài Gòn, tôi tình cờ mua được đĩa DVD của một bộ phim vừa đoạt giải Oscar 2011, In A Better World. Phim quá tuyệt, xem đi xem lại thấy không thể không giới thiệu ít lời đến các bạn đọc của tôi.
Bộ phim mở màn với ngày làm việc bác sĩ Anton trong một trại tị nạn ở Châu Phi, nơi tập trung những hậu quả thương tâm nhất của bạo lực, của xung đột và lòng thù hận. Tại đây, bác sĩ Anton thường xuyên phải cấp cứu những nạn nhân của Big Man, kẻ cầm đầu một đám quân phiến loạn, một tên đồ tể cực kỳ khát máu. Hắn chuyên hãm hiếp và mổ bụng các cô gái trẻ có thai để đánh cuộc xem là con trai hay con gái. Nhưng những ngày quay về quê nhà Đan Mạch, bác sĩ Anton vẫn không thoát được các xung đột trong cuộc sống. Anh không ngừng trăn trở, hối hận trước Marianne, người vợ không muốn tha thứ lỗi lầm của anh trong quá khứ. Anh cũng phải giải quyết các xung đột của cậu con trai Elias, thường xuyên bị bắt nạt trong trường học. Elias rất yêu bố và luôn hành động tuân theo chủ trương bất bạo động đầy bao dung của Anton. Nhưng khi Elias gập Christian, một bạn học cùng lớp mới chuyển đến từ London, người đã chứng minh cho cậu biết bạo lực có thể đối đầu với bạo lực, cậu đã biết thế nào là sự thỏa mãn của việc trả thù được dành cho những kẻ đã gây khổ đau cho mình và hai cậu bé nhanh chóng trở thành bạn thân. Christian là một cậu bé lầm lì ít nói, luôn mang trong lòng sự giận dữ từ sau cái chết của mẹ do căn bệnh ung thư. Chạy theo Christian, Elias bắt đầu bị cuốn vào giòng xoáy của bạo lực đối đầu và các biến cố cứ thế liên tiếp xảy ra, đạt đến đỉnh điểm khi hai cậu bé quyết định dùng một quả bom tự tạo để phá hủy chiếc xe của kẻ mà chúng cho là đã hạ nhục bố cuả Elias. Hai cậu bé không chấp nhận chủ trương bất bạo động, sẵng sàng tha thứ của bố Elias vì chúng cho rằng hành động như thế là hèn nhát. Chúng không hề biết tha thứ là một biểu hiện của sức mạnh.

Elias gập Christian
Thật vậy, nhiều người ngộ nhận rằng tha thứ là yếu đuối. Trái lại, tha thứ chính là biểu hiện của tự do và sức mạnh ý chí. Mahatma Gandhi đã nói " người yếu ớt không bao giờ tha thứ được vì tha thứ chính là biểu hiện của sức mạnh." Thật vậy, khi bạn có thể tha thứ được tức là bạn đả hoàn toàn tự nguyện chứ không phải do một áp lực nào từ bên ngoài bắt buộc. Tha thứ là một quyết định lựa chọn của cá nhân nhờ có lòng bao dung. Nếu không bao dung, con người sẽ sống ích kỷ chỉ quan tâm đến bản thân không biết đến người khác. Những người này không biết rằng hạnh phúc bản thân bao giờ cũng phải phụ thuộc vào hạnh phúc của tất cả mọi người. Khi ta chọn tha thứ mà không lựa chọn thù hận hay trả thù, điều này đã chứng tỏ ta đủ sức mạnh vượt lên trên tính thù hằn, cố chấp mà bất cứ tâm hồn yếu đuối nào cũng có. Thật vậy, việc bạn có muốn tha thứ hay không là hoàn toàn phụ thuộc vào ý chí cá nhân của bạn. Nhưng thực tế, đôi khi, cũng khó có thể đưa ra một quyết định như vậy, và khi đó, lòng thù hận và ý muốn trả thù sẵn sàng nỗi dậy, xâm chiếm nhanh chóng tâm hồn bạn khiến bạn không thể kiểm soát được hành động của mình nữa. Đoạn phim hay nhất có lẽ là lúc tên Big Man bị thương nặng phải đến nhờ Anton cứu chữa. Với lòng bao dung và bản chất đầy nhân ái của một bác sĩ tình nguyện, Anton vẫn chạy chữa cho Big Man trước sự phản đối của các nạn nhân của hắn trong trại tị nạn. Nhưng đạo diễn tài ba Susanne Bier đã đẩy nhân vật Anton đến giới hạn cuối cùng của khả năng tha thứ. Bier cho ta thấy đến một giới hạn nào đó, lòng bao dung sẽ bị thay thế bời sự phẫn nộ và ý muốn báo thù. Sau khi đã lành bệnh, Big Man lại tỏ ra đểu cáng tàn bạo. Nổi giận, Anton lôi hắn ra giữa các nạn nhân cuả hắn trong trại tị nạn cho mọi người giải quyết.
In A Better World không đơn giản là một bộ phim tình cảm xã hội về gia đình cuả một bác sĩ.
Vấn đề mà đạo diễn Susanne Bier muốn nêu lên ở đây chính là vấn đề THA THỨ và THÙ HẬN. Thù hận nối tiếp thù hận, kết cục sẽ là thảm họa nối tiếp thảm họa. Sân hận như ngọn lửa cháy âm ỉ trong lòng, chỉ cần một hơi thổi nhẹ là có thể bùng lên thiêu cháy tất cả những gì tốt đẹp đã làm trong quá khứ. Có thể dưới mắt những người xung quanh, việc bạn quyết định tha thứ là một hành động khờ dại hay hèn nhát. Nhưng đừng bao giờ để người khác, ngay cả những người thân của mình chất vấn hay tác động đến quyết định của bạn. Nhiều khi chính những lý lẽ tiêu cực của họ cũng sẽ ảnh hưởng không tốt đến quyết định của bạn, khiến bạn càng khó tha thứ. Tha thứ chính là một biểu hiện của lòng nhân ái và tha thứ là biểu hiện đẹp nhất của lòng yêu thương. Bạn sẽ chưa thể tha thứ được nếu vẫn còn thiếu lòng yêu thương người khác. Mẹ Theresa đã nói:"Nếu chúng ta thật sự muốn yêu thuơng người khác, thì phải học cách tha thứ". Điều đáng sợ nhất trong cuộc sống là khi con người không thể tha thứ, trở nên vô cảm, không còn biết yêu thương. Lúc đó, thế giới này sẽ nhanh chóng bị hùy hoại vì lòng thù hận. (XEM THÊM ...)
Susanne Bier là đạo diễn theo trường phái làm phim Dogme của Bắc Âu. Năm 1995, các đạo diễn theo phong trào này quyết định không chạy theo kiểu làm phim của Hollywood. Họ không chấp nhận các hiệu ứng đặc biệt, các kỹ sảo điện ảnh mà chỉ làm phim theo lối kể chuyện chân thực. Bier đã rất thành công với cách làm phim này. Trong In A Better World, phần lớn cảnh được quay bằng camera cầm tay (nhưng rất ít rung nên xem không bị chóng mặt), hình ảnh tuyệt đẹp, các diễn viên hầu như không trang điểm, diễn xuất tự nhiên như đời thường làm người xem bị cuốn hút theo mạch của bộ phim, không thể ngừng theo dõi. Nhạc phim rất ăn với các cuộc đối thoại và các diễn biến kịch tính trong phim.
Bộ phim thật xứng đáng với giải Oscar cho phim nước ngoài hay nhất. Theo tôi, In A Better World chính là bộ phim hay nhất cuả năm 2011. Tôi cho 5/5 điểm !

Thứ Bảy, 25 tháng 6, 2011

TRÌNH BỆNH ÁN : MỘT TRƯỜNG HỢP TIỂU ĐẠM

Thy Anh

BỆNH ÁN
Bà M 58 tuổi, đến khám phụ khoa định kỳ làm Pap smear. Bà có tiền căn hen phế quản từ nhỏ hiện đã kiểm soát rất tốt và không ghi nhận một bệnh lý nào khác. Cách nay 2 năm có khám sức khỏe và đã được làm Pap smear lần đầu, kết quả bình thương. Trong lần khám đó Huyết áp đo được 135/90 mmHg và bệnh nhân không xét nghiệm nước tiểu.
Lần khám này, huyết áp 150/95 mmHg, phân tích nước tiểu có kết quả: máu 3+ ,  đạm 2+.

CÂU HỎI 1
Phương pháp xác định mức độ tiểu đạm thích hợp nhât là phương pháp nào dưới đây
a/ tỉ lệ albumin/creatinin nước tiểu
b/ nồng độ đạm trong nước tiểu
c/ tỉ lệ protein/ creatinin nước tiểu
d/ điện di đạm niệu (urine EPG)
e/ Albumin và cholesterol máu

CÂU ĐÚNG
C
GIẢI THÍCH
tỉ lệ albumin/ creatinin nước tiểu được dùng để đánh giá mức độ tiểu albumin vi lượng (microalbuminuria), xét nghiệm này không sử dụng khi bệnh nhân đã bị tiểu đạm nhiều hơn mức vi lượng (macroproteinuria), đây chính là trường hợp của bệnh nhân này, đã có tiểu đạm 2+ trong phân tích nước tiểu.
Microalbuminuria được dùng để tầm soát sớm biến chứng thận trên các bệnh nhân tiểu đường, những người có nguy cơ cao bệnh lý mạch máu.
Nồng độ đạm bài tiết trong nước tiểu tùy thuộc vào thể tích nước tiểu, do đó, lấy mẫu nước tiểu 24 giờ xét nghiệm là chính xác nhất. Tuy vậy, trong thực tế, vì bệnh nhân thường lấy mẫu nước tiểu 24 giờ  không đầy đủ nên không còn chích xác  và phương pháp này cũng khá bất tiện. Do đó, xét nghiệm tỷ lệ protein/ creatinin nước tiểu là xét nghiệm rất thông dụng tại bệnh viện để xác định mức độ và theo dõi diễn tiến của tiểu đạm. Vì nồng độ đạm bài tiết biến thiên trong ngày nên ta phải hiệu chỉnh bằng cách tính tỷ lệ với creatinin nước tiểu, như vậy, các kết quả đo được vào mọi thời điểm trong ngày đều như nhau. Điện di đạm trong nước tiểu dùng để phát hiện các paraprotein trong nước tiểu, không dùng đễ định lượng đạm niệu thường quy (chuỗi nhẹ globulin miễn dịch cũng có thể định lượng bằng phương pháp này). Albumin máu giảm nặng và cholesterol máu tăng cao trong hội chứng thận hư nhưng các xét nghiệm này không phản ánh được mức độ tiểu đạm.

CÂU HỎI 2
Chẩn đoán nào dưới đây là phù hợp nhất
a/ nhiễm trùng tiểu
b/ bệnh thận IgA
c/ xơ chai cầu thận khu trú từng phần
d/ bệnh thận trào ngược
e/ hẹp động mạch thận
CÂU ĐÚNG
B
GIẢI THÍCH
Bệnh thận IgA là chẩn đoán có khả năng đúng nhất. Tiểu máu, tiểu đạm kèm tăng huyết áp phù hợp với bệnh cảnh  một bệnh lý cầu thận. Nhiễm trùng tiểu thường phải có biểu hiện lâm sàng như tiểu gắt, lắt nhắt hoặc đau hông lưng hoặc sốt, nhưng thường không bị tăng huyết áp nếu không có sẵn một bệnh chủ mô thận kèm theo. Xơ chai cầu thận khu trú từng phần hiếm có tiểu máu. Hẹp động mạch thận củng không gây tiểu máu và tiểu đạm, trừ trường hợp bệnh quá nặng và diễn tiến quá lâu đã có biến chứng xơ chai khu trú (do thiếu máu cục bộ).

CÂU HỎI 3
Sự hiện diện của tiểu đạm sẽ làm tăng nguy cơ
a/ suy thận tiến triển
b/ bệnh ống thận mô kẽ
c/ nhồi máu cơ tim
d/ loãng xương tiến triển
e/ một thể bệnh có tính chất gia đình của cầu thận
CÂU ĐÚNG
A, B và C
GIẢI THÍCH
Tình trạng tiểu đạm liên tục và mức độ của tiểu đạm sẽ một yếu tố thúc đẩy suy thận tiến triển trên các bệnh nhân bệnh thận do tiểu đường hoặc không do tiểu đường. Điều trị làm giảm tiểu đạm, nhất là với các thuốc ức chế hệ renin-angiotensin sẽ làm giảm được tốc độ tiến triển này.Lượng đạm qua cầu thận tăng cao sẽ làm tăng khả năng bị bệnh ống thận mô kẽ vì khi ống thận gập nhiều albumin, sẽ sản sinh các cytokin tạo tế bào sợi và các yếu tố gây viêm (transforming growth factor beta 1, monocyte chemattractant protein, tumour necrosis factor và interleukin - 8). Nhiều nghiên cứu trên các bệnh nhân tăng huyết áp có hoặc không có tiểu đường kèm theo đã chứng minh rằng tiểu đạm với bất cứ mức độ nào cũng sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch. Mặc dù tiểu đạm làm tăng bài tiết các protein gắn kết vitamin D nhưng tình trạng loãng xương trên các bệnh nhân này lại thường là do sử dụng corticoide trong điều trị bệnh cầu thận. Các bệnh thận có tính chất gia đình có thể có triệu chứng tiểu đạm nhưng sự hiện diện của tiểu đạm ở một cá nhân không làm tăng khả năng mắc các bệnh này.

CÂU HỎI 4
Cùng với xét nghiệm đánh giá mức độ tiểu đạm, các xét nghiệm khác nên làm thêm là
a/ mức độ IgA trong huyết thanh
b/ các chất điện giải trong nước tiểu
c/ urea, creatin, và các điện giải trong huyết thanh
d/ mức độ bổ thể (complement) trong huyết thanh
e/  phân tích cặn lắng nước tiểu trên kính hiển vi
CÂU ĐÚNG
C và E
GIẢI THÍCH
Xét nghiệm cặn lắng nước tiểu trên kính hiển vi tìm các trụ (cast) có thể chứng minh có bệnh cầu thận. Trụ hồng cầu là đặc trưng của viêm cầu thận đang diễn tiến cấp tính. Trụ hạt cũng có thể gập trong viêm cầu thận cấp nhưng thường gập trên các bệnh nhân đã chuyển sang mạn tính và tiến triển âm thầm. Các chất điện giải trong nước tiểu chẳng giúp ích gì trong việc tầm soát một bệnh cầu thận. Xét bghiệm này chỉ có giá trị trong chẩn đoán các trường hợp rối loạn điện giải và thăng bằng kiềm toan. Khi nghi ngờ một bệnh cầu thận, ta nên làm ngay xét nghiệm chức năng thận và các chất điện giải trong huyết thanh vì bệnh cầu thận có thể gây suy thận và các rối loạn điện giải như hạ natri máu hoặc tăng kali máu. Mức độ IgA trong huyết thanh tăng trong khoảng 50% các bệnh nhân bệnh thận IgA nhưng không có giá trị trong chẩn đoán củng như theo dõi tiến triển của bệnh. Mức độ bổ thể (complement) trong huyết thanh thì bình thường trong bệnh thận IgA nên cũng không cần làm.

BỆNH ÁN TIẾP THEO
Sau đâu là một số xét nghiệm ban đầu:
xét nghiệm máu
hemoglobin          131g/l (115 - 145)
bạch cầu               4.2X10 9/L (4 - 11x10 9)
tiểu cầu                 238x10 9/l (150 - 400)
natri                     138 mmol/L (136 - 146)
kali                       4.2 mmol/L (3,5 - 5.5)
urea                      6.1 mmol/L 93.5 - 7.5)
creatinin               82 µmol/L (40 - 120)
lọc cầu thận dự đoán # 90ml/phút/1.73m2
cholesterol            5.6 mmol/L
xét nhiệm đạm niệu 24 giờ 900mg/24 giờ

CÂU HỎI 5
Tiếp theo, xét nghiệm nào dưới đây nên được làm?
a/ siêu âm thận
b/ MSCT bụng
c/ xạ hình thận (MAG-3 renal scan)
d/ siêu âm các mạch máu thận (Duplex scanning các mạch máu)
e/ sinh thiết thận
CÂU ĐÚNG
A
GIẢI THÍCH
Khảo sát sơ bộ giải phẫu học 2 thận bằng siêu âm là một xét nghiệm cần làm ngay sau khi nghi ngờ mắc bệnh cầu thận, nhất là khi quyết định có thể cần sinh thiết thận. Xét nghiệm này an toàn không gây ăn tia như CT. Vỏ thận tăng độ phản âm và mất phân biệt vỏ tủy trên siêu âm chứng tỏ một bệnh thận mạn tính. CT scan không phải là xét nghiệm thường quy trong chẩn đoán một bệnh cầu thận. Xạ hình thận MAG-3 chủ yếu dùng để đánh giá chức năng cuả riêng từng thận, khảo sát lưu lượng tưới máu thận và sự bài tiết chất đánh dấu đồng vị phóng xạ, xét nghiệm này cũng cho biết có hẹp động mạch thận hoặc có nghẽn tắc niệu quản hay không. Xét nghiệm này không cần thiết cho một bệnh cầu thận. siêu âm các mạch máu thận dùng để chẩn đoán hẹp động mạch thận hoặc tắc nghẽn tĩnh mạch thận nên cũng không cần thiết.
Sinh thiết thận không nên tiến hành khi chưa làm siêu âm. Bệnh nhân này có chức năng thận còn bảo tồn và tiểu đạm nhẹ (<1g/24 giờ) nên theo ý kiến của phần lớn các chuyên gia, ta có thể theo dõi và chờ đợi diễn tiến của bệnh thay vì tìm cách chẩn đoán ngay bằng sinh thiết thận.

CÂU HỎI 6
điều trị cho bệnh nhân lúc này như thế nào?
a/ prednison 1mg/kg/ngày
b/ aspirin 100 mg/ngày
c/ dầu cá 3g/ ngày
d/ thuốc ức chế men chuyển  (ACE inhibitor) hoặc ức chế thụ thể angiotensin (angiotensin receptor bloker)
e/ vitamin E
CÂU ĐÚNG
D
GIẢI THÍCH
Các bệnh cầu thận đều có chỉ định điều trị hạ áp bằng các thuốc ức chế hệ renin - angiotensin (trừ khi đang có tăng kali máu hoạc suy thận đã quá nặng). Mục tiêu huyết áp cần đạt 125/75 mmHg. Nếu lượng đạm niệu 24 giờ > 1g, cho dù bệnh nhân không tăng huyết áp, ta vẫn phải sử dụng những thuốc này để làm giảm tiểu đạm và làm chậm sự tiến triển của bệnh thận vì các thuốc này có tác dụng giảm tiểu đạm và tác dụng bảo vệ thận độc lập với tác dụng hạ áp.
Steroid, dầu cá, aspirin và các chất chống oxy hóa (antioxidant) chưa được chứng minh có ích lợi gì trong điều trị.

Thứ Sáu, 24 tháng 6, 2011

ĐÀN ÔNG, ĐÀN BÀ & ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG

Nguyễn Xuân Bích Huyên st
Sự so sánh thú vị về đàn ông và đàn bà:
  - Đàn ông muốn hư hỏng phải có tiền; đàn bà muốn có tiền phải hư hỏng.
- Đàn bà thích nhiều thứ ở một người đàn ông; đàn ông lại chỉ thích một thứ ở nhiều người đàn bà.
- Đàn ông lúc nào cũng muốn nhưng không phải lúc nào cũng có thể; đàn bà lúc nào cũng có thể nhưng không phải lúc nào cũng muốn.
Giống và khác nhau giữa Vợ và điện thoại di động: 

Giống
 1/ Ðều có thể ré lên bất thình lình
2/ Thường có tin nhắn giống nhau
3/ Có nhiều chức năng chẳng bao giờ sử dụng
4/ Dễ làm nguời ta choáng váng khi nhìn thấy hoá đơn
5/ Có rất nhiều phụ tùng chả bao giờ dùng tới
6/ Bấm vào là gào lên
7/ Ngưng hoạt động khi không được đóng tiền
8/ Thường là nguyên nhân gây ra tai nạn khi ở trên xe hơi
Khác
1/ Máy càng mới càng bé. vợ càng cũ càng to
2/ Máy có thể tự chụp hình. vợ thì không.
3/ Ta có thể tắt điện thoại. nhưng không thể bắt vợ im tiếng.
Giống nhau giữa Chồng và điện thoại di động

1/ Càng cũ càng phải charge lâu
2/ Thời gian charge lâu hơn là quảng cáo
3/ Có khả năng hay hết pin lúc đang xử dụng
4/ Hay nổ bất thình lình
5/ Càng cũ thời gian làm việc càng ngắn
Khác nhau về cách sử dụng ÐT

 1/ Máy của vợ để kiểm tra ta đang ở đâu, làm gì. Máy của ta im lặng khi bị vợ gọi ( hehe )
2/ Máy của vợ dùng chuông reo, máy của ta để rung
3/ Máy ta mở khi máy vợ tắt
4/ Máy của vợ lưu trữ những số cần nhớ, máy của ta những số cần nhớ không nên lưu, ta học thuộc lòng
5/ Khi chuông điện thoại reo, vợ nhìn màn hình, còn ta nhìn xem vợ đang ở đâu
6/ Khi mất máy, vợ báo ngay cho tổng đài, còn ta báo động ngay cho mấy nguời “ bạn ”
7/ Vợ gọi ÐT để nói, ta gọi ÐT để nghe
8/ Vợ nói to khi có chuyện quan trọng, ta thì càng quan trọng càng nói nhỏ.

Thứ Năm, 23 tháng 6, 2011

Thư gửi sinh viên Y Khoa 13 . ĐÂU LÀ CÁC TIÊU CHUẨN CỦA MỘT BÁC SĨ TỐT?

bài viết của Thy Anh
ngày . . . tháng . . . năm
          Thứ nhất, thầy phải chúc mừng em vì em đã đậu kỳ thi tốt nghiệp xếp loại khá, thứ hai, thầy rất ngạc nhiên vì em đã xin ngay được việc làm tại phòng khám của một bệnh viện lớn trong thành phố. Thầy thật sự ngạc nhiên đấy, vì sao em biết không? vì trong thời buổi cạnh tranh khốc liệt này mà em vẫn vượt qua được biết bao nhiêu đối thủ(!)
          Em hỏi thầy một câu hỏi rất hay, chứng tỏ em là một con người rất thực tế, rất phù hợp với nghề nghiệp. Thế nào là tiêu chuẩn cần có của một bác sĩ tốt? Để trả lời câu hỏi này, em biết không, thầy chắc chắn các "lý thuyết gia", các nhà "đạo đức học bàn giấy" của ta sẽ bảo ngay là em cần phải có "y đức". Thầy sợ nhất các câu trả lời kiểu mang "y đức" ra "dọa" như thế này vì nó hết sức chung chung, nói kiểu nào cũng được, hiểu sao cũng được, mà nghề y của mình thì cái gì cũng phải cụ thể, rõ ràng như guideline mới được, phải không em?
          Người bệnh cần đến bác sĩ để được chữa bệnh, bác sĩ ăn lương hoạc lấy tiền công khám bệnh cũng là nhờ có bệnh nhân. Đây là một quan hệ hai chiều có lợi đôi bên, hoàn toàn không phải chuyện của kẻ xin người cho như nhiều người lầm tưởng.(xem thêm ...)
          Một bác sĩ tốt phải làm hài lòng được các người bệnh của mình, không chỉ bằng việc điều trị cho hết bệnh mà còn phải đối xử với với người bệnh bằng một tình cảm chân thành, thể hiện bằng những việc làm hết sức cụ thể.
Theo thầy, một bác sĩ tốt phải là người:
·                 Biết tôn trọng người bệnh và đối xử với họ như một "con người" chứ không chỉ như một "cơ thể bệnh tật"
·                 Làm người bệnh cảm thấy được chào đón, an tâm.
·                 Điều trị bệnh từ căn nguyên chứ không chỉ điều trị các triệu chứng của bệnh
·                 Luôn biết lắng nghe người bệnh và sẵn sàng giải thích cặn kẽ, dẽ hiểu mọi vấn đề của người bệnh. Không bao giờ ngắt ngang một cách thô lỗ khi người bệnh đang thắc mắc.
·                 Gỉai thích và thảo luận với người bệnh tất cả mọi thứ liên quan đến các chẩn đoán, các thủ thuật cần làm, các phương pháp điều trị và tương lai lâu dài của người bệnh
·                 Sử dụng các hình ảnh, sơ đồ minh họa để giải thích cho người bệnh dễ hiểu. Không cố ý dọa bệnh nhân bằng các từ ngữ chuyên ngành rắc rối.
·                 Cho toa thuốc mà người bệnh đọc được dễ dàng và hoàn toàn có khả năng mua được. Không cố ý viết chữ kiểu "mật mã Da Vinci" mà chỉ có người bán thuốc của mình mới hiểu.
·                 Thu xếp lịch khám cho người bệnh một cách hợp lý, trong giờ cũng như ngoài giờ. Giới thiệu trước cho người bệnh các bệnh viện cần vào khi có các biến chứng cấp cứu.
·                 Sẵn sàng khám ngay cho những ai bệnh nặng cho dủ lịch hẹn đã dầy đặc rồi
·                 Luôn cập nhật kiến thức chuyên môn nghề nghiệp với các thông tin mới nhất
·                 Sẵn sàng chuyển người bệnh đến các chuyên khoa hàng đầu nếu thấy có yêu cầu. Không cố giữ bệnh lại để điều trị khi không đủ khả năng chuyên môn.
·                 Sẵn sàng chia sẻ thông tin cho các đồng nghiệp khi người bệnh cần chuyển sang một cơ sở điều trị khác
·                 Gọi ngay cho người bệnh để thông báo các kết quả xét nghiệm hoặc các thông tin cấp bách
·                 Dành đủ thời gian tư vấn cho người bệnh
Tóm lại, đây chỉ là một số vấn đề rất cụ thể, đâu có quá khó, phải không em?
Em hãy cố gắng thực hiện, được nhiều chừng nào hay chừng nấy!
          Chúc em sớm trở thành một bác sĩ được nhiều người yêu mến.
          Chào em.