ANSEL ADAMS 400 PHOTOGRAPHS

Thy Anh

Ansel Adams 400 photographs chính là một bộ sưu tập thu gọn hầu như toàn bộ các sáng tác quan trọng của một nhiếp ảnh gia bậc thầy trong thế kỷ hai mươi.

ANSEL ADAMS, BẬC THẦY NHIẾP ẢNH NGHỆ THUẬT NƯỚC MỸ THẾ KỶ HAI MƯƠI

Ansel Adams

            Theo tôi, nhiếp ảnh gia Ansel Adams chính là một bậc thầy cuả thể loại ảnh phong cảnh của thế kỷ XX. Trước năm 1975, tôi đã biết đến ông qua một số bài viết trên các tạp chí nhiếp ảnh nước ngoài. Năm ngoái, thật may mắn, vào một dịp lang thang trong hiệu sách Kinokuniya ở Kuala Lumpur, tôi mua được một quyển sách ảnh tuyệt đẹp của ông với giá giảm chỉ còn một nửa, quyển "Ansel Adams 400 photographs" của Andrea G. Stillman.

            Sinh ra và lớn lên ở San francisco, Ansel Adams tự học chơi đàn piano ở tuổi 12 và mơ ước trở thành một nhạc sĩ . Thậm chí ông còn bỏ cả học để dành toàn bộ thời gian cho âm nhạc. Tuy nhiên, vào năm 19 tuỗi, ông lần đầu tiên được đến công viên quốc gia Yosemite và bị mê hoặc ngay bởi sự hùng vĩ và vẽ đẹp của Sierra Nevada. Khi trở về nhà, ông nài nỉ cha mẹ mua cho mình một chiếc máy ảnh để ông có thể lưu giữ lại tất cả các phong cảnh đẹp lộng lẫy ông thầy được ngoài thiên nhiên. Sau khi Adams có được một chiếc máy ảnh, ông chuyển thời gian qua chụp ảnh và giảm thời gian chơi piano.

            Cùng với chiếc máy ảnh Kodak No.1 Brownie, Adams đi bộ đường dài, leo núi, cắm trại, và đã chụp được hàng trăm bức ảnh về công viên quốc gia. Ông gia nhập câu lạc bộ Sierra và trở thành thủ môn của đội Leconte Memorial Lodge ở đó suốt 4 mùa hè. Câu lạc bộ thường xuất bản các bản tin định kỳ, nên đến năm 1924 Adams đã nhận ra một cơ hội để biến thú vui chụp ảnh của mình thành một nghề thực sự.

Mùa hè sau sinh nhật lần thứ 22, ông đã ở lì trong phòng tối và tạo ra những kiệt tác đầu tiên của mình. Sự cống hiến của ông cho nghệ thuật nhiếp ảnh đã được đền đáp và đó là cơ sở cho một bước ngoặt lớn của cuộc đời sự nghiệp của ông. Câu lạc bộ Sierra đã đồng ý đăng một số bức ảnh của ông trong bản tin câu lạc bộ vào mùa thu năm đó. Ngay lập tức, những bức ảnh đó nhận được nhiều khen ngơi vì tính tương phản nổi bật và vì chiều sâu đầy mê hoặc của chúng. Từ đó, Adams đã tìm ra tiếng gọi của cuộc đời mình. Ông đã trở thành cộng tác viên thường xuyên cho bản tin câu lạc bộ cho đến năm 1928. Khi đo ông đã tích lũy đủ số tác phẩm để mở một cuộc triển lãm riêng cho mình tại trụ sở của câu lạc bộ Sierra ở San Francisco. Chương trình thu hút được sự quan tâm của quần chúng cả nước và truyền cảm hứng cho ông cống hiến hết phần đời còn lại cho nhiếp ảnh và bảo tồn thiên nhiên.

ANSEL ADAMS 400 PHOTOGRAPHS

            Trong Ansel Adams 400 photographs, Andrea G. Stillman biên tập các tác phẩm của Ansel theo trình tự thời gian từ năm 1920 đến năm 1968, nhiều tác phẩm hầu như chưa từng được công bố. Bạn có thể tìm thấy trong sách những tác phẩm quan trọng nhất của ông, những tác phẩm đã trở thành những sáng tác kiểu mẫu và kinh điển của nghệ thuật nhiếp ảnh Mỹ trong thế kỷ hai mươi. Ansel Adams 400 photographs đã trình bày rất rõ ràng toàn bộ sự phát triển về phong cách và khuynh hướng sáng tác của Ansel trong từng thời kỳ, qua đó, bạn sẽ dễ dàng hiểu được tại sao ông đã trở thành nhiếp ảnh gia nổi tiếng nhất và cũng được yêu quý nhật tại Mỹ. Sau đây mời các bạn xem tóm tắt các chương chính trong sách:

1916 -1930 - Yosemite & the high Sierra

            Các tác phẩm đầu tay ông chụp ở công viên quốc gia Yosemite bằng chiếc máy ãnh đầu tiên của mình, trong một kỳ nghỉ với gia đình, các tác phẩm này được cha ông dán cẩn thận trong một album chú thích bằng viết màu trắng. Cuối chương này là những tác phẩm có chất lượng hơn, được ông chụp ở Canada vào năm 1928.

1931 - 1940 - Group F/64 & Alfred Stieglitz

            Các sáng tác của ông trong  giai đoạn này chịu ảnh hưởng của các đồng nghiệp trong Group F/64 và của  Alfred Stieglitz, nhiếp ảnh gia nổi tiếng đồng thời là giám đốc của nhiều phòng triển lãm nghệ thuật đương đại. Ông bắt đầu chụp ảnh những vật đời thường theo kiểu tả chân. Ông gọi những sáng tác kiểu này là "the microscopic revelations of the lens". Các tác phẩm thời kỳ này được in bằng giấy ảnh láng, in thật sắc nét, đúng kiểu ảnh chụp, khác hẳn một số sáng tác vào những năng 1920, in trên giấy vẽ, trông như tranh vẽ bằng than.

Bố cục ảnh của ông trong thời kỳ này cũng thay đổi. Bố cục không còn lẫn lộn như trước mà luôn nêu bật chủ đề mô tả, dù là ảnh tĩnh vật, ảnh kiến trúc hay ảnh phong cảnh. Đặc biệt, ông thích hạ đường chân trời xuống rất thấp và tả rất kỹ những đám mây.

leaves frost stump october morning 1931

leaves mills college 1931

boards and thistles 1932

MtLydellandMtMcClureYosemite 1936

Jeffery Pine Sentinel Dome Yosemite 1940

1940 - 1949 - National parks & monuments

            Giai đoạn này ông tập trung chụp ảnh công viên quốc gia California và vùng Tây Nam 

Moonrise, Hernandez, New Mexico1941

The Tetons and the Snake River (Wyoming, 1942)

Mt williamson sierrs nevada 1944

white branches mono lake california 1947

grass in rain 1948

1950 - 1959 - Conservation - publication & commission

            Ông chụp ảnh theo ủy nhiệm, viết sách viết báo về kỹ thuật chụp ảnh. Ông cũng tổ chức nhiều cuộc triển lãm và tiếp tục công việc bảo tồn thiên nhiên với câu lạc bộ Sierra

clearing storm sonoma county california 1951

Siesta Lake Yosemite National Park, California 1958

Road after rain North california, 1959

1960 - 1968 - Carmen

            Càng ngày ông càng ít đi sáng tác, chỉ tập trung in các ảnh đã chụp. Khác với các nhiếp ảnh gia đương thời thường rửa ảnh qua các phòng lab chuyên nghiệp, Ansel Adams luôn luôn tự tay tráng rọi các sáng tác của mình. Từ năm 1974 đến 1984, hầu như mỗi buổi sáng ông đều cặm cụi làm việc trong phòng tối để cho ra các tác phẩm theo đơn đặt hàng của cá nhân hoặc của các phòng triển lãm. Sáng tác quan trọng cuối cùng của ông có lẽ là bức ảnh phong cảnh  El Capitan, winter, sunrise (trang 411)

Aspens, Northern New Mexico, 1958

Stream, Sea, Clouds, Rodeo Lagoon, California, 1962

oak tre sunset city 1962

El Capitan Winter Sunrise Yosemite National Park 1968

Nếu là người thích chụp ảnh, bạn nên có một quyển Ansel Adams 400 photographs trong tủ sách của mình để bất cứ lúc nào cũng có thể tham khảo, nghiền ngẫm rút kinh nghiệm cho sáng tác. Thật vậy, Ansel Adams 400 photographs chính là một bộ sưu tập thu gọn hầu như toàn bộ các sáng tác quan trọng của một nhiếp ảnh gia bậc thầy trong thế kỷ hai mươi.