Thứ Hai, 13 tháng 2, 2012

BNP và Quá Tải – TRẢ LỜI BẠN ĐỌC về Một trường hợp khó thở + tăng Peptid Lợi Tiểu Natri (Brain Natriuretic Peptide - BNP)

Vui sống mỗi ngày @ blog: Để giải đáp các thắc mắc cuả nhiều bạn đọc về liên hệ giữa BNP và vấn đề quá tải, Blog đã liên hệ với BS Nguyễn Văn Đích, đang làm việc tại Mỹ, trả lời cho các bạn.


-   1/       BNP liên hệ với quá tải do bất cứ nguyên nhân nào, do truyền dịch, suy tim, hay suy thận vì tăng tiền tải, tác động trên các tế bào cơ tim. Trong thí nghiệm tuần hoàn chéo ở chó trong phòng thí nghiệm, chó tiếp nhận máu ở con vật có thể tích lưu thông tăng cũng tăng thải natri. 

-     2/     Loại trừ quá tải ở bệnh nhân này?
    Bệnh nhân 88 tuổi, đã bị tai biến mạch não nhiều lần, nằm liệt giường, có nhiều khả năng thiếu nước nếu không được chăm sóc chu đáo.
    Nhờ công tác điều dưỡng tốt mà ta có thể biết rằng bệnh nhân không thiếu nước dựa vào lượng nước xuất nhập trong 24 giờ.
    Thăm khám lâm sàng cho biết bệnh nhân có khát hay không (nếu bệnh nhân tỉnh), niêm mạc khô hay ướt (lưỡi bệnh nhân này khô vì thở bằng miệng và mất răng cửa), da người già dăn deo khó đánh giá độ căng của da (skin turgor).
    Nếu bệnh nhân thiếu nước mà chức năng thận bình thường, thể tích nước tiểu sẽ giảm, tỉ trọng nước tiểu cao, Natri niệu thấp, tỉ lệ BUN/Creatinin trong máu lớn hơn 10...
    Dấu lâm sàng đáng kể là tĩnh mạch cảnh; ở người lớn, không suy tim phải, tĩnh mạch cảnh nổi ở 45 độ tương ứng với áp suất mao mạch phổi 15 mm Hg hay cao hơn (pulmonary capillary wedge pressure-PCWP), nếu bệnh nhân thiếu nước, tĩnh mạch cảnh xẹp và ngược lại.
    Đo áp suất tĩnh mạch trung tâm là một cách đánh giá tình trạng thể tích máu lưu thông. Áp suất thấp thường liên hệ với tình trạng giảm thể tích; áp suất tăng do quá tải trong suy tim, suy thận.
    Đo áp suất mao mạch phổi (PCWP) cho biết chính xác bệnh nhân có quá tải hay không tuy nhiên đặt ống thông Swan-Ganz là một động tác xâm lấn chỉ nên dùng khi thật cần thiết khi các phương tiện lâm sàng không giúp xác định được tình trạng huyết động học.
    Chẩn đoán quá tải ở bệnh nhân này dựa vào phù phổi đáp ứng với lợi tiểu. Bệnh nhân có thể phù phổi không do quá tải như trong hội chứng suy hô hấp cấp (acute respiratory distress syndrome), phù phổi do tái lập tuần hoàn phổi (reperfusion pulmonary edema) sau giải phẫu điều trị thuyên tắc mạch máu phổi (thromboliectomy), phù phổi do giãn nở phổi sau điều trị tràn khí hay tràn dịch màng phổi, phù phổi ở cao độ, do ngộ độc thuốc phiện hay do cơ thế thần kinh. Bệnh nhân này không ở vào các tình trạng kể trên.
    Chẩn đoán quá tải ở bệnh nhân này dựa vào bệnh sử và lâm sàng, hỗ trợ bởi xét nghiệm BNP. Chẩn đoán quá tải trên nguyên tắc dựa vào đo đạc trong phòng thí nghiệm. Cách xử trí lâm sàng trong tình trạng khẩn cấp là dùng những phương tiện sẵn có để giải quyết vấn đề, dựa vào sự hiểu biết của khoa học cơ bản.
      Bs Nguyễn Văn Đích

Không có nhận xét nào: